در محضر شاهنشه طوس
امام رضا (ع)
آن روز دعبل خزاعی شاعر اهل بیت به شوق دیدار مولایش به مرو سفر کرده و میهمان امام رضا (ع) گشته بود. او پیشکشی نیز به همراه داشت. بنابراین به امام (ع) خطاب کرد که: فرزند رسول خدا! من درباره ی شما قصیده ای سروده و سوگند یاد کرده ام که پیش از شما آن را بر احدی نخوانم...
امام فرمود: بخوان.
و او نیز چنین خواند ...
آن مکتب های آیات قرآن که از تلاوت خالی افتاده،
و جایگاه فرود آمدن وحی که از ساکنان خود تهی گشته.
تا به این بیت رسید:
می بینم غنائمی که حق آنهاست، در میان غیر آنها تقسیم شده،
و دستان آن ها از غنایم خودشان خالی شده است.
امام رضا (ع) گریست و فرمود: ای خزاعی ! راست گفتی.
و آنگاه به این ابیات رسید:
قیام امامی که بی شک و تردید اتفاق خواهد افتاد،
و او با استمداد از خدا و بر هر خیر و برکت قیام خواهد کرد،
و برای ما هر حقی را از باطل جدا خواهد ساخت،
و پاداش هر نعمت و نقمتی را می دهد.
این بار گریه امام شدیدتر شده و فرمودند :
ای خزاعی! روح القدس این دو بیت را بر زبان تو جاری ساخته است. آیا می دانی این امامی که ذکر نمودی کیست و کی قیام خواهد کرد؟!
دعبل گفت: نه مولایم. من فقط شنیده ام که امامی از شما خروج و قیام می کند و زمین را از فساد پاک ساخته و از عدل آکنده می نماید، همانگونه که از ستم پر شده باشد.
امام فرمودند: ای دعبل! امام بعد از من محمد است و پس از او فرزندش علی و پس از او فرزندش حسن و پس از او فرزندش حجّت که در دوران غیبتش منتظر او باشند و در ظهورش از او اطاعت کنند و اگر از دنیا جز یک روز باقی نمانده باشد خدای تعالی آن روز را طولانی فرماید تا خروج کند و زمین را از عدل آکنده سازد بعد از آنکه از ستم پر شده باشد. (کمال الدین ج۲ ص ۶۳)
***
آن روز هشتمین پیشوای بزرگوار شیعه -امام رضا (ع)- دعبل را از نام و مشخصات آخرین وصی پیامبر(ص) آگاه نموده و وظیفه ی خطیر و آسمانی آن حضرت را در پاک نمودن زمین از ظلم و ستم و بر پایی عدل در سراسر هستی یادآوری فرمود.
به عبارت دیگر امام (ع) به شأن «قائمیت» امام عصر (عج) اشاره نموده و از ویژگی و مقام منحصر به فرد آن حضرت یعنی قیام و جنگ با ستمگران سخن به میان می آورند.
مسئولیت و مقامی که همه ی مردم کم و بیش نسبت به آن آشنایی داشته و می دانند که سرانجام روزگاری امام غائب شیعه ظهور و عدل و داد را در سراسر گیتی حاکم خواهد نمود، لیکن امام زمان (عج) وظیفه و شأن دیگری نیز دارند که از آن کمتر سخن به میان آمده و افراد، کمتر به آن توجه دارند و این همان مقام «امامت» ایشان می باشد.
امام رضا(ع) در مورد هر دو شأن فزرند گرامی خود حضرت مهدی(عج) سخن گفته اند که در این مقاله به این بحث می پردازیم.
مقام قائمیت
منظور از شأن «قائمیت»، مقامی است که از ناحیه پروردگار برای حضرت مهدی(عج) تعیین گشته و آن حضرت در سایه این سمت و مسؤلیت، در زمانی که خداوند تعالی حکم فرماید، قیام کرده و همچون جدّ بزرگوارشان رسول خدا(ص) به تغییر و اصلاح در جامعه جهانی خواهند پرداخت.
ریان بن صلت می گوید:
به امام رضا (ع) گفتم: آیا شما صاحب الامر هستید؟
فرمودند:
«من صاحب الامر هستم، اما آن کسی که زمین را از عدل آکنده سازد چنان که پر از جور شده باشد، نیستم. چگونه او باشم درحالی که ضعف بدن مرا می بینی. قائم کسی است که در سن کهن سالی و سیمای جوان قیام می کند و آن قدر نیرومند است که اگر دستش را به سمت بزرگ ترین درخت روی زمین دراز کند آن را از جا بر می کند و اگر بین کوه ها فریاد برآورد صخره ها فرو می پاشند. عصای موسی و انگشتر سلیمان(ع) با اوست. وی چهارمین فرزند از نسل من است. زمین را از عدل و داد پر می کند بعد از آنکه از ظلم و ستم پر شده باشد.» (کمال الدین،ج۲ باب ۳۵،ح۸)
ایوب بن نوح گوید:
به امام رضا(ع) عرض کردم : ما امید واریم که شما صاحب الامر باشید و خدای تعالی بدون خون ریزی و شمشیر آن را به شما باز گرداند چرا که با شما بیعت شده و سکه به نامتان ضرب گردیده.
فرمودند:
«هیچ یک از ما ائمه نیست که نامه ها به نزد او آمد و شد کند و از مسائل پرسیده شود و با انگشتان به او اشاره کنند و اموال نزد وی حمل شود(یعنی شناخته و معروف شود) جز آنکه به خدعه کشته شود و یا آنکه بر بستر خود بمیرد تا زمانی که خدای تعالی مردی را برای این امر مبعوث فرماید که محل تولد و رشد او مخفی اما نسبش آشکار است.» (کمال الدین،ج۲ باب ۳۵،ح۱)
در همین زمینه حدیثی از امام کاظم(ع) نیز وارد شده است:
یونس بن عبدالرحمن می گوید:
از حضرت موسی بن جعفر پرسیدم: فرزند رسول خدا(ص)! آیا شما قائم به حق هستید؟
فرمودند:
«من قائم به حق هستم لکن قائمی که زمین را از دشمنان خدا پاک و آن را از عدل و داد آکنده می سازد چنان که از ظلم و جور پر شده باشد، پنجمین فرزند از نسل من است. او را غیبتی طولانی است زیرا بر نفس خود می هراسد. اقوامی در آن غیبت مرتد شده و اقوامی دیگر در آن ثابت قدم خواهند ماند.
... خوشا بر احوال شیعیان ما که در غیبت قائم ما به رشته ی ولایت ما متمسک هستند و بر دوستی ما و بی زاری از دشمنان ما ثابت قدمند.
آنها ما را به امامت و ما آنها را به عنوان شیعه پذیرفته ایم. خوشا بر احوال آنها، خوشا! به خدا سوگند آنها در روز قیامت در درجه ی ما هستند.» (کما الدین، ج۲، باب ۳۴، ح۵)
همچنین پیامبر(ص) در خطابه ی غدیر به این شأن امام زمان(عج) توجه داده اند:
«...بدانید که آخرین از امامان، مهدی قائم از ماست. اوست غالب بر ادیان، انتقام گیرنده از ظالمین. اوست فاتح قلعه ها و منهدم کننده ی آنها. اوست غالب بر هر قبیله ای از اهل شرک و هدایت کننده ی آنها. بدانید که اوست انتقام گیرنده از همه ی خون های اولیاء خدا. اوست یاری دهنده ی دین خدا...» (احتجاج،ج۱،ص۶۶)
مقام امامت
منظور از شأن «امامت» مسؤلیتی دیگر از جانب خدای متعال برای آن حضرت(عج) می باشد که ایشان بواسطه ی این جایگاه همانند پدران بزرگوارشان محل رجوع مردم در تمامی احتیاجات مادی و معنوی می باشند. آن حضرت نیز از طریق پیامبر(ص) معرفی گردیده و ویژگی ها و مشخصاتشان شرح داده شده است. لذا بر ما واجب است که در تمامی امور دنیوی و اخروی به ایشان متسمک گردیده و راه هدایت بپیماییم.
پیامبر(ص) در خطابه غدیر فرمودند:
«...ای مردم! این مطلب را درباره او(حضرت علی علیه السلام) بدانید و بفهمید و بدانید که خداوند او را برای شما صاحب اختیار و امامی قرار داده که اطاعتش را واجب نموده است... ای مردم! خداوند دین شما را با امامت او(علی علیه السلام) کامل نمود، پس هرکس اقتدا نکند به او و به کسانی که جانشین وی از فرزندان من و از نسل او هستند تا روز قیامت و روز رفتن به پیشگاه خداوند عزّ و جلّ، چنین کسانی اعمالشان در دنیا و آخرت از بین رفته و در آتش دائمی خواهند بود، عذاب از آنان تخفیف نمی یابد و به آنها مهلت داده نمی شود.»
... وَ لَوْ أَنَّ أَشْيَاعَنَا وَفَّقَهُمْ اللَّهُ لِطَاعَتِهِ عَلَى اجْتِمَاعٍ مِنَ الْقُلُوبِ فِي الْوَفَاءِ بِالْعَهْدِ عَلَيْهِمْ لَمَا تَأَخَّرَ عَنْهُمُ الْيُمْنُ بِلِقَائِنَا وَ لَتَعَجَّلَتْ لَهُمُ السَّعَادَةُ بِمُشَاهَدَتِنَا عَلَى حَقِّ الْمَعْرِفَةِ وَ صِدْقِهَا مِنْهُمْ بِنَا فَمَا يَحْبِسُنَا عَنْهُمْ إِلَّا مَا يَتَّصِلُ بِنَا مِمَّا نَكْرَهُهُ وَ لَا نُؤْثِرُهُ مِنْهُمْ وَ اللَّهُ الْمُسْتَعانُ وَ هُوَ حَسْبُنَا وَ نِعْمَ الْوَكِيلُ .
الإحتجاج على أهل اللجاج ج2 ص 499
بی تردید اجتماع و اصلاح قلوب شیعیان آرزوی قلبی مولایمان امام عصر (عجل الله تعالی فرجه الشریف) می باشد ....
محرم و مراسم و آئین های مقدس و با شکوه آن فرصتی است تا مؤمنین زیرخیمه این صاحب عزای دلسوخته و "پدر مهربان" مشق همدلی و همبستگی کنند.
گروه تحقیق و مطالعه "پدرمهربان" با هدف تذکّر به ارزش و جایگاه این پیوند مقدس و دعوت به آن ، به ویژه در ایام اربعین و حرکت عظیم و شکوهمند جهانی به مقصد بارگاه حسینی، اقدام به تهیه کتابچه ای به نام "اربعین،اجتماع قلب ها" در سه زبان فارسی ، عربی و انگلیسی نموده است.
علاقمندان و عزاداران گرامی می توانند برای تهیه کتابچه به شماره 09392404609 پیام ارسال نمایند.
ضمناً قیمت هر کتابک 500 تومان است که صرف تأمین هزینه چاپ های بعدی خواهد شد.